Zoek een zeldzame ziekte
Andere zoekoptie(s)
Pyruvaatdehydrogenasedeficiëntie
Definitie ziekte
Pyruvaatdehydrogenasedeficiëntie (PDHD) is een zeldzame neurometabole aandoening gekenmerkt door een grote waaier aan klinische symptomen met metabole en neurologische componenten van uiteenlopende ernst. Manifestaties variëren van vaak dodelijke, ernstige, neonatale lactaatacidose tot later optredende neurologische stoornissen. Zes subtypes gerelateerd aan de getroffen subeenheid van het PDH-complex zijn erkend met significante klinische overlapping: PDHD door E1-alfa-, E1-bèta-, E2- en E3-deficiëntie, PDHD door E3-bindend proteïnedeficiëntie en PDH-fosfatasedeficiëntie (zie deze termen).
ORPHA:765
Classification level: Aandoening- Synoniem(en):
- Deficiëntie van het pyruvaatdehydrogenasecomplex
- PDH
- PDHC
- Prevalentie: <1 / 1 000 000
- Erfelijkheid: Autosomaal recessief of X-gebonden dominant of Niet toepasbaar
- Leeftijd bij eerste symptomen: Kindertijd, Kindsheid, Neonataal
- ICD 10: E74.4
- ICD-11: 5C53.02
- OMIM-nummer: 245348 245349 246900 312170 608782 614111
- UMLS: C0034345
- MeSH: D015325
- GARD: 7513
- MedDRA: 10084109
Samenvatting
Epidemiologie
De exacte prevalentie is onbekend, maar honderden gevallen werden gemeld.
Klinische beschrijving
PDHD kan de foetale ontwikkeling beïnvloeden, gekenmerkt door een slechte foetale gewichtstoename en een laag geboortegewicht. Kenmerkende gelaatsdysmorfie is bij een aantal patiënten beschreven (smal hoofd, frontale uitstulping van de schedel, brede neusbrug, lang filtrum en uitlopende neusgaten). Structurele hersenlaesies worden vaak waargenomen, vooral bij vrouwen. Andere patiënten ontwikkelen symptomen kort na de geboorte. Sommigen hebben voornamelijk een metabool-type beeld (mogelijk fatale lactaatacidose, soms met hyperammoniëmie, voedingsproblemen, lethargie, tachypneu) en enkele neurologische symptomen, terwijl anderen vooral neurologische symptomen (vertraging in de ontwikkeling, groeiachterstand, slechte verwerving of verlies van motorische mijlpalen, hypotonie, insulten, ataxie en dystonie) hebben. In minder ernstige gevallen met latere aanvang kunnen symptomen optreden in periodes van stress of ziekte. Veel patiënten vertonen de karakteristieke klinische presentatie, ziekteverloop en neuropathologische veranderingen van Leighsyndroom (zie deze term).
Differentiële diagnose
De differentiële diagnose omvat ook andere oorzaken van primaire lactaatacidose (pyruvaatcarboxylasedeficiëntie, defecten van de gluconeogenese en een breed scala van mitochondriale ziekten). Bij patiënten die zich presenteren als Leighsyndroom, omvat de differentiële diagnose verschillende vormen van Complex I-deficiëntie (zie deze term), cytochroomoxidasedeficiëntie door mutatie in het SURF1-gen en een aantal mitochondriaal DNA-mutaties.
Antenatale diagnose
Vanwege de ernst van PDHD wordt prenatale diagnostiek aangevraagd in de getroffen families (testen van chorionvilli of amniocyten).
Beheer en behandeling
De behandeling is over het algemeen gericht op het stimuleren van het PDH-complex of het verstrekken van een alternatieve energiebron voor de hersenen. Cofactorsuppletie met thiamine, carnitine en liponzuur is aanbevolen. Een zeer klein aantal patiënten met mutaties in het PDHA1-gen is thiamineresponsief. Een ketogeen dieet kan aangewezen zijn, vooral voor diegenen die een dystoniestoornis hebben. Dichloroacetaat wordt gebruikt, maar significante bijwerkingen zoals perifere neuropathie kunnen de effectiviteit beperken. Geen enkele behandeling heeft een effect op het voorkomen van de prenatale ontwikkeling van structurele afwijkingen van het centrale zenuwstelsel.
Er is een tekst voor deze aandoening beschikbaar in het Deutsch (2012) English (2012) Español (2012) Français (2012) Italiano (2012) Português (2012)
Gedetailleerde informatie
Het brede publiek
- Artikel voor het grote publiek
- Svenska (2014) - Socialstyrelsen
Overzichtsartikelen over ziekten
- Clinical genetics review
- English (2021) - GeneReviews
Clinical Outcome Assessment (COA)
- Patient-Centered Outcome Measures (PCOMs)
- English (2023) - PROQOLIDTM


Aanvullende informatie