De portaalsite voor zeldzame ziekten en weesgeneesmiddelen

De prevalentie van Emery-Dreifuss spierdystrofie (EDMD) wordt geschat op 1 per 400.000.

De klinische triade omvat gewrichtscontracturen van de achilles-, elleboog- en posterieure nekpezen (die aanvangen tijdens de vroege kindertijd en verergeren met beperkte beweeglijkheid van de gewrichten tot gevolg). Het presenteert traag progressieve zwakte en atrofie van de spieren (initieel en doorgaans met een humero-peroneale verdeling maar later meer diffuus). Hartanomalieën (geleidingsdefecten, ritmestoornissen en gedilateerde cardiomyopathie) manifesteren zich meestal rond de overgang van het 2de naar het 3de levensdecennium en kunnen leiden tot plots overlijden (soms het presenterende kenmerk van de ziekte) en ischemische voorvallen als gevolg van embolie. Het verloop en de ernst van de ziekte verschillen tussen families en tussen patiënten van eenzelfde familie.

Verschillende causale genen die coderen voor veel voorkomende proteïnen werden geïdentificeerd, waaronder emerine (EMD; Xq28 en FHL1; Xq26.3) voor X-gebonden EDMD en lamine A/C (LMNA; 1q21.2) voor EDMD met autosomale overdracht. Uitzonderlijk werden varianten in LUMA (TMEM43), Nesprine1 (SYNE1) en Nesprine2 (SYNE2) gerapporteerd bij EDMD-achtige patiënten met autosomale overdracht. Emerine, lamine A/C, Nesprine1, Nesprine2 en LUMA zijn eiwitten van de kernenvelop. Ongeveer 45% van de patiënten dragen geen mutaties in deze genen, wat doet vermoeden dat er nog andere causale genen geïdentificeerd dienen te worden.

De diagnose is gebaseerd op de herkenning van de klinische triade (hoewel manifestaties aan het hart bij aanvang afwezig kunnen zijn). Beeldvorming van de spieren kan geïsoleerde betrokkenheid van de scholspier aantonen, hetgeen de initiële stadia van de ziekte suggereert. In geval van X-gebonden vormen die zijn geassocieerd met het gen EMD toont immunodetectie van emerine in verschillende weefsels de afwezigheid of verminderde hoeveelheid van het proteïne. De diagnose kan bevestigd worden door opsporen van mutaties in EMD. Voor autosomale vormen en X-gebonden vormen die zijn geassocieerd met FHL1 kan de diagnose enkel bevestigd worden door rechtstreekse moleculaire analyse van de genen LMNA, FHL1, SYNE1, SYNE2 en TMEM43.

De voornaamste differentiële diagnoses omvatten andere vormen van myopathie met gewrichtscontracturen, met of zonder betrokkenheid van het hart (Bethlem myopathie, SEPN1- en FKRP-gerelateerde myopathieën); desminegerelateerde myopathieën; proximale myotonische myopathie; en bepaalde vormen van LGMD met betrokkenheid van het hart.

Prenatale diagnose is mogelijk wanneer de causale mutatie gekend is.

Er werden verschillende manieren van overdracht gerapporteerd: X-gebonden en autosomaal dominant of recessief. Erfelijkheidsadvies hangt af van de manier van overerving en van de al dan niet gekende identiteit van de mutatie.

Ziektebeheer dient orthopedische maatregelen te omvatten (orthopedisch apparaat, chirurgie voor de contracturen van de achillespees en scoliose). Behandeling van de hartziekte: antiaritmica middelen waaronder bètablokkers, diuretica, ACE-inhibitoren, hartimplantaten (pacemakers, implanteerbare defibrillator) indien nodig, harttransplantatie in geval van een eindstadium hartfalen, en behandeling van de respiratoire complicaties (periodieke nasale ventilatie, tracheostomie).

De prognose hangt af van de ernst van de spierzwakte en de gewrichtscontracturen, en van de cardiale en respiratoire betrokkenheid. Patiënten met ernstige vormen van de ziekte kunnen de capaciteit om te stappen verliezen of periodieke nasale ventilatie nodig hebben.