De portaalsite voor zeldzame ziekten en weesgeneesmiddelen

Prevalentie en incidentie van familiale geïsoleerde gedilateerde cardiomyopathie (FDC) zijn niet gekend; de wereldwijde incidentie van gedilateerde cardiomyopathie (DCM) wordt geschat tussen 1/12.000-28.000, terwijl de prevalentie van gedilateerde cardiomyopathie wordt geschat op 1/2.500, en er wordt gerapporteerd dat FDC ongeveer 20-30% van de gevallen van DCM vertegenwoordigt (van 2 tot 65%).

De ziekte wordt gedefinieerd door de aanwezigheid van twee klinische hoofdcriteria: fractionele verkorting van linkerventrikel (LV) van minder dan 25% en/of ejectiefractie van LV lager dan 45% met een diameter van LV op het einde van de diastole die groter is dan 117% van de voorspelde waarde (gecorrigeerd voor leeftijd en lichaamsoppervlak op basis van de formule van Henry), in afwezigheid van abnormale belasting van het hart of aandoening van kransslagader in voldoende mate om algehele systolische stoornis te veroorzaken. De ziekte kan op elke leeftijd en bij elk geslacht ontwikkelen. De massa van LV mass is vaak sterk verhoogd bij deze aandoening, maar de wanddikte van LV is normaal. Symptomen van hartfalen kunnen aanwezig zijn, alsook hartritmestoornissen. Overige presentaties zijn onder meer toevallige detectie van asymptomatische cardiomegalie en symptomen gerelateerd aan co-existente geleidingsstoornis of trombo-embolische complicaties. Doorgaans is er een voorgeschiedenis met DCM in de familie.

Ongeveer 30-40% van de FDC-gevallen heeft een geïdentificeerde genetische oorsprong toegeschreven aan meer dan 50 genen, en dit aantal stijgt continu naarmate nieuwe genen worden ontdekt. De meeste mutaties zijn te vinden in de genen voor titine (TTN; 15-27%), lamine A/C (LMNA; 6%), zware keten van bèta-myosine (MYH7; 4,20%), myopalladine (MYPN; 3,50%) en cardiaal troponine T (TNNC1, TNNI3 en TNNT2; 2,90%).

Klinische screening van familieleden, vooral eerstegraadsverwanten, van primaire DCM-gevallen met behulp van elektrocardiografie (ECG) en echocardiografie laat identificatie van familiale FDC toe. Twee of meer getroffen familieleden met gedilateerde cardiomyopathie voldoen aan de eerder vermelde criteria voor de ziekte. Hartkatheterisatie en CT of MRI worden ook gebruikt. Genetische screening van familie is ook mogelijk.

Differentiële diagnoses zijn onder meer de verschillende niet-genetische oorzaken van gedilateerde cardiomyopathie, zoals cardiale AL-amyloïdose of seniele amyloïdose, peripartumcardiomyopathie, sarcoïdose, myocarditis, en auto-immune cardiomyopathie.

Foetale echocardiografie, in B- en M-modus, is het voornaamste diagnostische hulpmiddel om de neonatale uitkomst te bepalen. Hemodynamisch onderzoek kan uitgevoerd met Doppler-echocardiografie. Prenatale diagnose is zeer zeldzaam aangezien de pathologie zich pas later tijdens het leven manifesteert. Foetale echocardiografie wordt bijgevolg niet algemeen aangeraden, tenzij er sprake is van een familiegeschiedenis met een neonataal geval. Prenataal genetisch testen kan geval per geval overwogen worden, in de context van een pathogene variant die werd geïdentificeerd bij de familie.

Familiale gedilateerde cardiomyopathie is hoofdzakelijk een autosomaal dominante ziekte, maar autosomaal recessieve, X-gebonden en mitochondriale vormen werden ook reeds beschreven. Bijgevolg is erfelijkheidsadvies mogelijk. Transmissie bedraagt 50% voor autosomaal dominante gevallen en 25% voor recessieve gevallen.

De pathologie wordt behandeld met een combinatie van medicijnen, afhankelijk van de symptomen. Remmers van angiotensine-converterend enzym (ACE), blokkers van angiotensine II-receptor, bètablokkers, diuretica, digoxine, en bloedverdunners worden gebruikt. Controle van voeding is belangrijk voor getroffen families, en beweging en gezonde gewoontes zijn essentieel.

De prognose van gedilateerde cardiomyopathie is zeer slecht zonder therapeutisch ziektebeheer, maar de mortaliteit wordt sterk verminderd door medische en niet-medische behandelingen. De prognose kan beïnvloed worden door de geassocieerde mutaties.