Orphanet: Proste wyszukiwanie
x

Wyszukaj chorobÄ™ rzadkÄ…

* (*) pole obowiÄ…zkowe

Inne opcje wyszukiwania

Suggest an update

(*) Required fields.

Attention

Only comments seeking to improve the quality and accuracy of information on the Orphanet website are accepted. For all other comments, please send your remarks via contact us. Only comments written in English can be processed.

Orphanet doesn't provide personalised answers. To get in touch with the Orphanet team, please contact

Information provided in your contribution (including your email address) will be stocked in .CSV files that will be sent as an email to Orphanet's teams. These emails might be conserved in the teams' mailboxes, in our backoffice servers but will not be registered in our databases (for more information see our section General Data Protection Regulation and data privacy (GDPR) and Confidentiality).

Captcha image

Zespół Wolframa

Definicja choroby

Zespół Wolframa, znany także jako DIDMOAD to zaburzenie neurodegeneracyjne charakteryzujące się cukrzycą typu 1 (diabetes mellitus-DM), moczówką prostą (diabetes insipidus-DI), głuchotą czuciowo-nerwową (deafness-D), obustronnym zanikiem nerwów wzrokowych (optical atrophy-OA) oraz objawami neurologicznymi. Do innych pokrewnych problemów należy atonia układu moczowego, ataksja, neuropatia obwodowa, zaburzenia psychiczne i(lub) drgawki. Można wyróżnić 2 typy WS: typ 1 i typ 2 (WS1 i WS2).

ORPHA:3463

Classification level: Zaburzenie
  • Synonim(y):
    • Moczówka prosta - cukrzyca - atrofia nerwu wzrokowego - gÅ‚uchota
    • Moczówka prosta, cukrzyca, atrofia nerwu wzrokowego i gÅ‚uchota
    • Zespół DIDMOAD
  • Rozpowszechnienie: 1-9 / 1 000 000
  • Dziedzictwo: Autosomalny recesywny 
  • Wiek poczÄ…tku: DzieciÅ„stwo, Wiek mÅ‚odzieÅ„czy, DorosÅ‚y
  • ICD-10: E34.8
  • ICD-11: 5A61.5
  • OMIM: 222300  598500  604928
  • UMLS: C0043207
  • MeSH: D014929
  • GARD: 7898
  • MedDRA: -

Podsumowanie

Bardziej aktualny opis tej choroby jest dostępny w języku angielskim



Epidemiologia

W Wielkiej Brytanii częstość występowania w wynosi 1/770 000.

Obraz kliniczny

Choroba rozpoczyna się w pierwszej dekadzie życia cukrzycą (91% przypadków), zanikiem nerwu wzrokowego (87%). U pacjentów występuje postępująca redukcja ostrości widzenia i utrata widzenia kolorów (prowadząca do widzenia 6/60 lub mniejszej w zdrowszym oku w ciągu średnio 8 lat). Do rzadszych nieprawidłowości należy nieprawidłowa reakcja źrenic na światło, oczopląs, zaćma, makulopatia barwnikowa, retinopatia (barwnikowa lub cukrzycowa) oraz jaskra. U 50% pacjentów rozwija się moczówka prosta oraz różnego stopnia utrata słuchu (wolno postępująca o wysokiej częstotliwości wystepowania). Pełny fenotyp DIDMOAD obserwowano w 65% przypadków. Do objawów dodatkowych należą nieprawidłowości układu moczowego (wodniak moczowodu, nieotrzymanie moczu, nawracające infekcje), zaburzenia neurologiczne (ataksja, mioklonie, padaczka, hiposmia oraz zaburzenia poznawcze) oraz zaburzenia psychiczne (depresja). Często jako powikłanie zagrażające życiu występuje bezdech ośrodkowy (z powodu dysfunkcji opuszki), który może prowadzić do nawracającego, zachłystowego zapalenia płuc. Mogą występować zaburzenia ze strony układu pokarmowego (zaburzenia perystaltyki jelit, gastropareza, nieotrzymanie kału) oraz zaćma obustronna. Odnotowano także hipogonadyzm i opóźnienie lub zaburzenia rozwoju płciowego. U pacjentów z WS2 wcześnie dochodzi do zaniku nerwów wzrokowych, rozwoju cukrzycy oraz głuchoty czuciowo-nerwowej, obniżenia długości życia, ale nie występuje moczówka prosta. WS2 został opisany u 3 spokrewnionych rodzin jordańskiego pochodzenia. Opisano także chorobę dziedziczoną w sposób autosomalny dominujący, określaną jako zespół podobny do zespołu Wolframa, w której cukrzyca pojawia się w wieku dorosłym, w wieku młodzieńczym dochodzi do zaniku nerwów wzrokowych i(lub) upośledzenia słuchu.

Etiologia

Zidentyfikowano 2 geny sprawcze: WFS1 (4p16.1), który koduje Wolframinę, białko zlokalizowane w retikulum endoplazmatycznym (ER) i które odgrywa rolę w homeostazie wapnia i odpowiedzi na niesfałdowane białka. Mutacje genu WFS1 są odpowiedzialne za większość fenotypów WS i odpowiadają za WS1. Uważa się, że CISD2 (4q24) zlokalizowany w ER i mitochondriach pomaga utrzymać funkcjonowanie mitochondriów. Mutacje genu CISD2 odpowiadają za WS2.

Metody diagnostyczne

Kliniczne kryteria dla rozpoznania WS to cukrzyca o początku w wieku młodzieńczym i zanik nerwów wzrokowych, rodzinna historia WS lub cukrzycy i głuchoty. W badaniach za pomocą rezonansu magnetycznego widoczny jest uogólniony zanik mózgu, szczególnie w móżdżku, rdzeniu przedłużonym i moście; brak sygnału z części tylnej przysadki oraz obniżony sygnał z nerwów wzrokowych. Rozpoznanie potwierdza wynik badania genetycznego.

Rozpoznanie różnico

Rozpoznanie różnicowe obejmuje zaburzenia mitochondrialne takie jak dziedziczona w sposób matczyny cukrzyca z głuchotą (maternally-inherited diabetes and deafness); dziedziczna neuropatia nerwów wzrokowych Lebera, zespół niedokrwistości megaloblastycznej wrażliwy na tiaminę, zespół autosomalnego dominującego zaniku nerwów wzrokowych plus oraz zespół Mohra i Tranebjaerga.

Diagnostyka prenatalna

W rodzinach, w których zidentyfikowano mutację sprawczą można przeprowadzić molekularne badanie w kierunku nosicielstwa oraz diagnostykę prenatalną.

Poradnictwo genetyczne

Dziedziczenie jest autosomalne recesywne. Poradę genetyczna można zaoferować parom z grupy ryzyka. U osób heterozygotycznych WFS1 występuje ryzyko wystąpienia głuchoty w zakresie niskich częstotliwości i cukrzycy.

Postępowanie i leczenie

Leczenie jest wspomagające i obejmuje coroczne badania przesiewowe w kierunku cukrzycy, nefropatii, badanie wzroku, badania urodynamiczne oraz iniekcje insuliny i kontrolowanie diety. Wymagane jest leczenie moczówki, bezdechu oraz zaburzeń układu moczowego (profilaktyczna antybiotykoterapia przy infekcjach układu moczowego). Niezbędne są okresowe kontrole pod kątem depresji i innych objawów psychicznych, aby zapewnić pacjentom specjalna pomoc medyczną i psychologiczną.

Rokowanie

Często z powodu niewydolności oddechowej dochodzi do postępu choroby i przedwczesnej śmierci.

Recenzenci eksperci:  Dr Virginia NUNES MARTÍNEZ - Dr Miguel LOPEZ DE HEREDIA - Ostatnia aktualizacja : WrzesieÅ„ 2014

  Opis tej choroby jest dostÄ™pny w jÄ™zyku Deutsch (2019) English (2019) Español (2019) Français (2019) Italiano (2019) Nederlands (2019) Português (2007) Hebrew (2020, pdf) Polski (2014, pdf) Suomi (2014, pdf)

Dokładna informacja

Ogół społeczeństwa

Wytyczne

Artykuły przeglądowe dotyczące chorób

Niepełnosprawność

Badania genetyczne

  • Wytyczne dla badaÅ„ genetycznych
  • English (2016) - Eur J Hum Genet
ERN : wyprodukowane/zatwierdzone przez ERN
FSMR : wyprodukowane/zatwierdzone przez FSMR

Dodatkowy informacja

Dalsze informacje na temat tej choroby

Źródła dla pacjenta dla tej choroby

Badania nad tÄ… chorobÄ…

Specjalistyczne usługi socjalne

Newborn screening

Dokumenty zawarte w niniejszej witrynie internetowej są przedstawione wyłącznie w celach informacyjnych. Materiał nie jest w żaden sposób przeznaczony do wymiany profesjonalnej opieki medycznej przez wykwalifikowanego specjalistę i nie powinien być używany jako podstawa do diagnozowania lub leczenia.