De portaalsite voor zeldzame ziekten en weesgeneesmiddelen

DSRCT is extreem zeldzaam. Sinds de eerste beschrijving in 1989 werden wereldwijd slechts een kleine honderd gevallen gemeld. De aandoening treft meestal mannen in de adolescentie of jonge volwassenheid, met een man-vrouw verhouding van 4:1.

Klinische tekenen en symptomen van DSRCT zijn niet specifiek. DSRCT treedt op met abdominale pijn, een vergroot abdomen, dyspepsie en/of braken en gewichtsverlies, afhankelijk van het stadium van de ziekte. Er kunnen ook andere tekenen zijn, zoals een palpabele abdominale massa, gastro-intestinale afsluiting, ascites en hepatomegalie. DSRCT kan soms voortvloeien uit andere primaire plaatsen zoals hersenen, thorax, longen, paratesticulair gebied, eierstokken en neusholte, zonder karakteristieke klinische tekenen.

DSRCT blijkt afkomstig te zijn van het mesotheel. In bijna alle gevallen wordt een specifieke translocatie t(11;22)(p13;q12) gevonden waardoor het gen EWSR1 naast het tumorsuppressorgen WT1 geplaatst wordt. Het onderliggende moleculaire mechanisme blijft echter onbekend. Er werden verschillende andere geassocieerde chromosomale translocaties beschreven (t(5;19), t(X;16) en t(4;10)).

De diagnose is moeilijk te stellen door de zeldzaamheid van de tumor en zijn gelijkenissen met andere klein- en rondcellige tumoren. De diagnose is gebaseerd op de klinische vaststellingen, endoscopisch onderzoek (laparoscopie) en/of beeldvormingstechnieken (radiografie, computertomografie van thorax-abdomen-bekken (CAP-TC)). Biopsie van de massa vertoont clusters van slecht gedifferentieerde kleine ronde cellen met weinig cytoplasma en hyperchromatische nuclei omgeven door desmoplastisch stroma. De cellen kunnen een epitheliale, mesenchymale of neuronale differentiatie vertonen. De diagnose wordt bevestigd door de aanwezigheid van een polyfenotypisch immuunprofiel (tumorcellen brengen verschillende cytokeratinen (KL1, AE1/AE3), desmine en neuronspecifiek enolase tot expressie), en door moleculaire identificatie (FISH, RT-PCR) van de EWSR1/WT1-translocatie.

Differentiële diagnoses zijn alle klein- en rondcellige tumoren: Ewingsarcoom en andere perifere neuro-ectodermale tumoren (PNET), Wilmstumor, rhabdomyosarcoom en ongedifferentieerd carcinoom (zie deze termen).

De behandeling is multidisciplinair en moet worden besproken door een panel van artsen in een gespecialiseerd centrum. Tot 30% van de gevallen van DSRCT krijgen een foutieve diagnose die tot een onaangepaste behandeling leidt. Er zijn momenteel geen gevalideerde aanbevelingen voor klinische behandelingen en geen enkele cytotoxisch agens kreeg een Europese handelsvergunning (MA) voor deze indicatie. Sommige teams hebben een behandeling voorgesteld gebaseerd op agressieve combinatiechemotherapie (off-labelgebruik), gevolgd door optimale cytoreductieve chirurgie en abdominale radiotherapie. Er zijn prospectieve studies aan de gang om het effect van hypertherme intraperitoneale chemotherapie (HIPEC), onderhoudschemotherapie en doelgerichte therapie te evalueren.

De prognose is slecht. De mediane totale overleving is 17 maanden en minder dan 20% van de patiënten leeft nog langer dan 5 jaar na de diagnose.