Zoek een zeldzame ziekte
Andere zoekoptie(s)
Hypocalciëmische vitamine D-afhankelijke rachitis
Definitie ziekte
Een erfelijke vroeg optredende aandoening van metabolisme van vitamine D, gekenmerkt door ernstige hypocalciëmie die leidt tot osteomalacie en rachitische botmisvormingen, en matige hypofosfatemie.
ORPHA:289157
Classification level: Aandoening- Synoniem(en):
- 1-alfa-hydroxylasedeficiëntie
- PDDRI
- Pseudovitamine D-deficiënte rachitis
- VDDI
- VDDR-I
- Vitamine D-afhankelijke rachitis type I
- Vitamine D-afhankelijkheid type I
- Prevalentie: 1-5 / 10 000
- Erfelijkheid: Autosomaal recessief
- Leeftijd bij eerste symptomen: Kindsheid, Neonataal
- ICD 10: E55.0
- ICD-11: 5C63.20
- OMIM-nummer: 264700 600081
- UMLS: C0268689
- MeSH: -
- GARD: -
- MedDRA: -
Samenvatting
Epidemiologie
De prevalentie bij de geboorte wordt geschat op ongeveer 1/2.000. De ziekte komt het vaakst voor bij de Frans-Canadese populatie in het Saguenay-gebied in Quebec.
Klinische beschrijving
De ziekte manifesteert zich in het eerste levensjaar met hypotonie, tetanie, epileptische aanvallen, spierzwakte en slechte groei. Geleidelijk aan vertonen patiënten rachitische misvormingen (kromme benen, rachitische rozenkrans...). Occasioneel wordt glazuurhypoplasie waargenomen.
Etiologie
De ziekte wordt veroorzaakt door inactiverende mutaties in het CYP27B1 gen (12q14) dat codeert voor 1-alfa-hydroxylase en dat de vitamine D-precursor calcidiol omzet in calcitriol, de vitamine D-actieve metaboliet. Dit defect in de synthese van vitamine D leidt tot een gebrekkige intestinale calcium- en fosfaatresorptie.
Diagnostische methodes
De diagnose is gebaseerd op biochemische en radiologische vaststellingen. Klassieke radiologische tekenen van rachitis zijn skeletale anomalieën van de groeischijven en metafysaire botten, osteomalacie en osteoporose. Biochemische vaststellingen zijn ernstige hypocalciëmie en lichte hypofosfatemie. Additionele biochemische anomalieën omvatten normale calcidiolserumwaarden (25-hydroxyvitamine D) geassocieerd met lage calcitriolserumwaarden (1,25-dihydroxyvitamine D3), aminoacidurie en verhoogde perifere bijschildklierhormoonconcentraties. Een botbiopsie kan osteomalacie aantonen. De diagnose wordt bevestigd door DNA-analyse.
Differentiële diagnose
Differentiële diagnoses zijn onder meer nutritionele vitamine D-deficiëntie, vitamine D-resistente rachitis, en botdysplasie.
Genetisch advies
Overerving gebeurt autosomaal recessief.
Beheer en behandeling
De behandeling is gericht op het verbeteren van de groei en het herstellen van normale bloedserumwaarden van calcium, fosfor, alkalische fosfatase en bijschildklierhormoon en op het genezen/voorkomen van skeletale misvormingen. Ze bestaat uit de dagelijkse toediening van hoge doses vitamine D en fysiologische doses calcitriol. Nefrocalcinose, hypercalciurie en hypercalciëmie kunnen worden waargenomen als complicaties van deze behandeling. Een regelmatige opvolging (lichamelijk en biochemisch onderzoek, röntgenopname van de hand, echografie van de nieren) is dus vereist.
Prognose
Met behandeling is de prognose goed.
Aanvullende informatie