Wyszukaj chorobÄ™ rzadkÄ…
Inne opcje wyszukiwania
Zespół Alströma
Definicja choroby
Zespół Alströma (AS - Alström syndrome) to choroba wieloukładowa charakteryzująca się dystrofią czopków i pręcików, utratą słuchu, otyłością, opornością na insulinę i hiperinsulinemią, cukrzycą typu 2, kardiomiopatią rozstrzeniową (dilated cardiomiopathy – DCM; sprawdź ten termin) oraz postępującą dysfunkcją wątroby i nerek.
ORPHA:64
Classification level: ZaburzeniePodsumowanie
Bardziej aktualny opis tej choroby jest dostępny w języku angielskim
Epidemiologia
Częstość występowania nie jest znana. Na całym świecie zidentyfikowano około 950 przypadków.
Obraz kliniczny
Objawy kliniczne, wiek zachorowania oraz stopień zaawansowania objawów mogą się bardzo różnić pomiędzy rodzinami oraz wewnątrz rodzin. Do rozwoju dystrofii czopków i pręcików dochodzi w trakcie kilku tygodni po urodzeniu, a do pierwszych objawów należy oczopląs i ekstremalna wrażliwość na światło. Dystrofia postępuje i prowadzi do ślepoty, najczęściej w drugiej dekadzie życia. U większości pacjentów dochodzi od łagodnej do umiarkowanej, obustronnej, czuciowo-nerwowej utraty słuchu. DCM występuje u około 2/3 pacjentów, zarówno u niemowląt, jak i u młodzieży. U pacjentów w każdym wieku występuje ryzyko nagłej zastoinowej niewydolności serca. Do wczesnych i stałych objawów należy otyłość, oporność na insulinę oraz hiperinsulinemia. Dysfunkcja wątroby najczęściej rozpoczyna się w dzieciństwie od stłuszczenia wątroby. W niektórych przypadkach może pojawić się marskość, nadciśnienie żyły wrotnej i niewydolność wątroby. Często występują przewlekłe choroby płuc, nadciśnienie płucne oraz hipertriglicerydemia. Wolno postępująca nefropatia może prowadzić do końcowej fazy niewydolności nerek. U pacjentów występuje charakterystyczny wygląd twarzy (głęboko osadzone oczy i okrągła twarz, grube uszy, przedwczesne łysienie czołowe i rzadkie włosy). Większość dzieci ma charakterystyczne szerokie, grube i płaskie stopy oraz krótkie, grube palce u rąk i stóp bez polidaktylii lub syndaktylii. Odnotowano także hipogonadyzm u mężczyzn i hiperandrogenizm u kobiet. Większość pacjentów ma normalny poziom inteligencji, aczkolwiek w niektórych raportach wykazywano opóźniony rozwój psychoruchowy i intelektualny.
Etiologia
AS spowodowany jest mutacjami genu ALMS1 (2p13.1). Jego funkcja molekularna nie jest aktualnie znana, jednak uważa się że odgrywa funkcję w rzęskach, kontroli cyklu komórkowego i transporcie wewnątrzkomórkowym.
U jednej trzeciej aktualnie diagnozowanych pacjentów nie występują mutacje w tym genie.
Metody diagnostyczne
Rozpoznanie stawia się na podstawie objawów klinicznych (większych/mniejszych), najczęściej bez potwierdzenia genetycznego. Za większe kryterium uważa się historię rodzinną AS. Identyfikacja 2 zmutowanych alleli lub pojedynczej zmutowanej alleli ALMS1 w przypadku typowego obrazu klinicznego stanowi potwierdzenie rozpoznania.
Rozpoznanie różnico
W rozpoznaniu różnicowym należy uwzględnić zespół Bardeta i Biedla, zespół Biemonda typu 2, zespół Wolframa, zespół Cohena, rodzinną izolowaną kardiomiopatię rozstrzeniową (sprawdź te terminy) oraz zaburzenia mitochondrialne.
Diagnostyka prenatalna
Jeżeli u rodziców zostały zidentyfikowane mutacje ALMS1 można zaoferować badania prenatalne.
Poradnictwo genetyczne
AS dziedziczony jest w sposób autosomalny recesywny i możliwe jest uzyskanie porady genetycznej.
Postępowanie i leczenie
Postępowanie obejmuje monitorowanie i leczenie pojawiających się objawów klinicznych. Pomarańczowe soczewki korekcyjne mogą zmniejszać światłowstręt. Ze względu na to, że we wszystkich przypadkach u pacjentów dochodzi do rozwoju ślepoty niezbędne jest wcześniejsze zaplanowanie nauki alfabetu Braille’a, obsługi komputera i adaptacyjnych umiejętności życiowych. Obustronne zastosowanie aparatów słuchowych może zwiększyć możliwości słuchowe. W niewydolności serca stosuje się głównie inhibitoramy enzymu konwertującego angiotensynę, diuretyki i digoksynę. W cukrzycy postępowanie obejmuje dietę niskotłuszczową i niskocukrową, ćwiczenia, przyjmowanie metforminu, glitazonów i analogów inkretyny (korzystny wpływ u 2/3 pacjentów). Nadciśnienie żyły wrotnej najczęściej leczy się betablokerami, skleroterapią i podwiązywaniem żył przełykowych. W przypadku braku efektu może być niezbędne wykonanie przezszyjnego wewnątrzwątrobowego zespolenia wrotno-układowego. U pacjentów z chorobą nerek należy rozważyć stosowanie inhibitorów ACE. W kilku przypadkach transplantacja nerki zakończyła się sukcesem.
Rokowanie
Pomimo że długość życia pacjentów z AS może być skrócona, wczesne rozpoznanie i interwencja może mieć wpływ na postęp choroby oraz poprawić długość i jakość życia pacjentów.
Opis tej choroby jest dostępny w języku Français (2014) Deutsch (2019) English (2019) Español (2019) Italiano (2019) Nederlands (2019) Hebrew (2020, pdf) Greek (2014, pdf) Polski (2014, pdf) Suomi (2014, pdf) Japanese (2022, pdf)
Dokładna informacja
Ogół społeczeństwa
- Artykuł dla ogółu społeczeństwa
- Svenska (2014) - Socialstyrelsen
- English (2014) - Socialstyrelsen
- Français (2015, pdf) - Orphanet
Wytyczne
- Przewodnik praktyki klinicznej
- Español (2010, pdf) - ECEMC
- Français (2019) - PNDS
- English (2020) - Orphanet J Rare Dis
Artykuły przeglądowe dotyczące chorób
- PrzeglÄ…d genetyki klinicznej
- English (2019) - GeneReviews
Niepełnosprawność
- Zestawienie informacji o niepełnosprawności
- Français (2014, pdf) - Orphanet
Badania genetyczne
- Wytyczne dla badań genetycznych
- English (2011) - Eur J Hum Genet
- Français (2018, pdf) - ANPGM


Dodatkowy informacja