Wyszukaj chorobÄ™ rzadkÄ…
Inne opcje wyszukiwania
Dysplazja czaszkowo-ektodermalna
Definicja choroby
Dysplazja czaszkowo-ektodermalna (CED) jest rzadką chorobą rozwojową, charakteryzującą się wrodzonymi wadami szkieletowymi i ektodermalnymi, a ponadto cechami dysmorfii, nefronoftyzą, zwłóknieniem wątroby oraz anomaliami ocznymi (głównie z pigmentozą siatkówki).
ORPHA:1515
Classification level: ZaburzeniePodsumowanie
Bardziej aktualny opis tej choroby jest dostępny w języku angielskim
Epidemiologia
Dotychczas literatura specjalistyczna wspomina o 20 przypadkach.
Obraz kliniczny
Dysplazja czaszkowo-ektodermalna cechuje się przede wszystkim nieprawidłowym rozwojem kości (tzn. kraniosynostozą/dolichocefalią, wąską klatką piersiową, klatką piersiową lejkowatą, mikromelią rizomeliczną, brachydaktylią, syndaktylią, klinodaktylią, nadmierną wiotkością stawów) oraz anomaliami ektodermalnymi, takimi jak nieprawidłowa budowa zębów (zmniejszona grubość szkliwa, hipodoncja, mikrodoncja, taurodontyzm, wady rozwojowe guzków), rzadkie włosy oraz nietypowe paznokcie palców dłoni i stóp. Obserwuje się następujące cechy dysmorficzne: zmarszczki nakątne, hipoteloryzm, przodopochylenie nozdrzy oraz wywiniętą dolną wargę. U pacjentów często rozwija się przewlekła niewydolność nerek z powodu nefronoftyzy, zwykle w wieku od 2 do 6 lat. Można zaobserwować także zaburzenia funkcji wątroby (jej zwłóknienie). Możliwe są także nawracające infekcje płuc, wady serca oraz anomalie budowy oka (oczopląs, krótkowzroczność, dystrofia siatkówki, a zwłaszcza retinopatia barwnikowa).
Etiologia
Dysplazja czaszkowo-ektodermalna jest heterogenną chorobą, należącą do grupy ciliopatii i jest spowodowana mutacjami w genach IFT122, IFT43, WDR19 oraz WDR35, uczestniczących w transporcie wewnątrzrzęskowym (ang. intraflagellar transport; IFT). Wspomniane podłoże genetyczne wyjaśnia plejotropowy fenotyp CED, który obejmuje objawy kilku ciliopatii.
Metody diagnostyczne
Rozpoznanie opiera się na badaniu klinicznym. Wykrycie potencjalnych anomalii nerek i wątroby wymaga badań obrazowych (ultrasonografia), badań laboratoryjnych (analiza moczu, elektrolity w surowicy i profil lipidowy), badania histologicznego oraz oceny funkcji wątroby. Anomalie oczu można wykryć wykonując badanie dna oka i elektroretingorafię.
Rozpoznanie różnico
Rozpoznanie różnicowe CED obejmuje zespół Jeune'a (zob. to hasło), od którego odróżnia dysplazję czaszkowo-ektodermalną obecność kraniosynostozy oraz dysplazja zębów i skóry. Objawy CED pokrywają się także z zespołem Ellisa Van Crevelda (zob. to hasło), w którym także występują uszkodzenia ektodermalne i wąska klatka piersiowa.
Poradnictwo genetyczne
W większości przypadków dziedziczenie jest autosomalne recesywne.
Postępowanie i leczenie
W wielu przypadkach funkcja nerek ulega szybkiemu pogorszeniu, co wymaga leczenia kwasicy metabolicznej, doustnej suplementacji chlorkiem sodu, a następnie dializ lub przeszczepu nerki w przypadku schyłkowej niewydolności nerek.
Rokowanie
Rokowanie zależy od wad nerek, serca i płuc, które mogą zagrażać życiu.
Dokładna informacja
Profesjonaliści
- Streszczenie informacji
- Polski (2012, pdf)
- PrzeglÄ…d genetyki klinicznej
- English (2021)
Dodatkowy informacja