De portaalsite voor zeldzame ziekten en weesgeneesmiddelen

De incidentie van SGS is niet bekend. Tot op heden zijn wereldwijd meer dan 50 gevallen gemeld.

Bij de geboorte wordt SGS vrij gemakkelijk herkend door de kenmerkende gelaatsdysmorfie met een prominent voorhoofd, een retractie van het middengezicht gelijkend op een verbrede "acht-vorm" in opvallende gevallen en een korte wipneus, viscerale afwijkingen en hypertrichose. Hydronefrose komt bijna bij alle getroffen gevallen (91%) voor. Hartafwijkingen, waaronder septumdefecten, dysplasieën van de hartkleppen, hypoplastische ventrikels en een persisterende ductus arteriosus komen vaak voor (43%), net als andere genito-urinaire afwijkingen (76%), waaronder cryptorchidie, micropenis, hypospadie, hypoplastische baarmoeder, hypoplastische kleine en grote schaamlippen, diepe labiale sulcus, en een naar voren verplaatste anus. Pasgeborenen presenteren zich vaak met korte en misvormde ledematen, valgus- of varusafwijkingen van de voet, mesomele brachymelie met hypoplastische en hyperconvexe nagels en enkelvoudige plooien van de handpalmen. Getroffen pasgeborenen lijden aan hypotonie en presenteren zich typisch met ademhalingsproblemen, ze vertonen allemaal een ernstige ontwikkelingsachterstand vergezeld van insulten (vaak refractair) en een visuele en auditieve beperking. Daarnaast werd een hoger dan normale prevalentie voor neuro-epitheliale tumoren (17%) gemeld.

SGS wordt veroorzaakt door de novo mutaties in het SETBP1-gen (18q21.1), die waarschijnlijk in een "gain-of-function" of dominant-negatief effect resulteren.

De diagnose is gebaseerd op de klinische bevindingen (inclusief de karakteristieke gelaatsdysmorfie), de aanwezigheid van hydronefrose op de echo, en radiografische bevindingen van meerdere typische skeletale misvormingen waaronder een sclerotische schedelbasis, een brede occipitale synchondrose, een verhoogde corticale dikte/dichtheid en brede ribben. Bij patiënten jonger dan 12 maanden onthullen röntgenfoto's van de schedel een kloof tussen de 2 delen van het achterhoofdsbeen en ook komen dense piramides vaak voor. Genetisch onderzoek van SETBP1 is mogelijk.

Tot de differentiële diagnose behoren andere aandoeningen met een kenmerkende retractie van het middengezicht, zoals foetaal hydantoïnesyndroom, foetaal warfarinesyndroom, Zellwegersyndroom, mucopolysacharidose, gangliosidose, rhizomele chondrodysplasia punctata (zie deze termen), evenals hypothyreoïdie.

Hydrofrenose is detecteerbaar door prenatale echografie tussen de 18de en 37ste week van de zwangerschap, in ongeveer 40% van de getroffen gevallen. Genetisch onderzoek is mogelijk.

SGS is een autosomaal dominante aandoening. Vrijwel alle gevallen treden sporadisch op; een genetische identificatie van de proband dient te worden uitgevoerd en erfelijkheidsadvies dient aan de ouders te worden aangeboden.

Het beheer en de behandeling zijn ondersteunend en zijn gericht op palliatieve zorg. De belangrijkste complicaties zijn ademhalingsproblemen, voedselintolerantie, refractaire insulten en vaak terugkerende infecties zoals longontsteking.

De prognose is ernstig en de meeste getroffen patiënten overleven de kleutertijd niet ten gevolge van de progressieve neurodegeneratie, het verhoogde risico op tumoren, recidiverende infecties en ademhalingsfalen. Toch zijn er meldingen van gevallen die overleven tot de adolescentie.