Zoek een zeldzame ziekte
Andere zoekoptie(s)
Hypotrichose met juveniele maculadegeneratie
Definitie ziekte
Hypotrichose met juveniele maculadegeneratie (HJMD) is een zeer zeldzaam syndroom gekenmerkt door schaars en kort haar vanaf de geboorte, gevolgd door progressieve maculadegeneratie die leidt tot blindheid.
ORPHA:1573
Classification level: AandoeningSamenvatting
Epidemiologie
De prevalentie is niet gekend, maar er werden ongeveer 50 patiënten beschreven sinds de eerste karakterisering van het syndroom in 1935.
Klinische beschrijving
HJMD-patiënten vertonen korte en schaarse hoofdbeharing vanaf de geboorte of de eerste levensmaanden, zonder verdere groei tijdens het leven. Een decennium later, tijdens de eerste tot derde decennia van het leven, neemt de gezichtsscherpte af als gevolg van progressieve maculadegeneratie, die in vele gevallen leidt tot blindheid tussen de tweede en vierde decennia van het leven. HJMD wordt soms geassocieerd met lidmaatanomalieën, waarbij het ectodermale dysplasie, ectrodactylie en maculadystrofie (EEM; zie deze term) wordt genoemd. Veel patiënten hebben een lichtere haarkleur dan hun gezonde broers/zussen. Het haarfenotype verbetert niet aanzienlijk met de leeftijd, zelfs als diffuse alopecie in de vroege kinderjaren zich ontwikkelt tot kort en dun haar in de puberteit.
Etiologie
HJMD wordt veroorzaakt door mutaties in het gen CDH3 (16q22.1) dat codeert voor P-cadherine. P-cadherine vormt een onderdeel van de adherens juncties in divers epithelia, inclusief het haarfollikelepitheel. Daarnaast komt P-cadherine tot expressie in het retinaal pigmentepitheel.
Diagnostische methodes
De diagnose is gebaseerd op gecombineerd voorkomen van hypotrichose met karakteristieke degeneratieve veranderingen en pigmentstoornissen van de macula bij fundoscopie. Indien voorhanden, kunnen elektrofysiologische onderzoeken een abnormale functie van de posterieure pool bevestigen. Additionele testen met minder diagnostische waarde omvatten (1) histopathologisch onderzoek van hoofdhuidbiopsieën, waardoor meestal vellushaarfollikels en haarfollikels in de katagene fase en een significant verminderd aantal terminale haarfollikels worden aangetoond; (2) lichtmicroscopie en scanning-elektronenmicroscopie van het haar waardoor diverse structurele afwijkingen kunnen worden aangetoond, waaronder pseudomonilethrix, pili torti, longitudinale plooivorming, afschilfering en vouwing van de haarschacht.
Differentiële diagnose
De differentiële diagnose omvat het EEM-syndroom, dat ook wordt veroorzaakt door mutaties in CDH3.
Antenatale diagnose
Prenatale diagnose op basis van DNA en erfelijkheidsadvies zijn mogelijk, op voorwaarde dat de onderliggende mutatie gekend is.
Genetisch advies
Doordat HJMD een autosomaal recessieve ziekte is, is de kans op recidief 25%.
Beheer en behandeling
Er bestaan geen curatieve of palliatieve opties voor HJMD. Er kunnen echter educatieve maatregelen en psychologische ondersteuning worden aangeboden na diagnose van HJMD.
Prognose
De meest ernstige complicatie van HJMD is progressieve maculadegeneratie die leidt tot blindheid tussen de tweede en vierde decennia van het leven. De levensverwachting is normaal, maar de levenskwaliteit is in het algemeen verminderd door blindheid en de psychologische impact als gevolg van het haarfenotype.
Er is een tekst voor deze aandoening beschikbaar in het Deutsch (2011) English (2011) Español (2011) Français (2011) Italiano (2011) Português (2011)
Gedetailleerde informatie
Het brede publiek
- Artikel voor het grote publiek
- Deutsch (2016, pdf) - Kern-ACHSE


Aanvullende informatie