De portaalsite voor zeldzame ziekten en weesgeneesmiddelen

PA is de meest voorkomende vorm van secundaire hypertensie, en wordt aangetroffen bij tot wel 10% van de hypertensieve patiënten. Familiale vormen zijn echter zeldzaam, en vertegenwoordigen 6-7% van de volwassen PA-gevallen. De frequentie van familiaal hyperaldosteronisme type III (FH-III) is niet gekend.

Ernstige hypertensie geassocieerd met zeer ernstige hypokaliëmie manifesteert zich doorgaans tijdens de vroege kindertijd. Het kan gepaard gaan met polydipsie, polyurie, en hoofdpijn. Opmerkelijke bilaterale hyperplasie van bijnier werd ook reeds beschreven. In sommige gevallen werd een milde vorm van FH-III met normaal uitziende bijnieren en behandelbaar met medische therapie, gelijkaardig aan familiaal hyperaldosteronisme type II (FH-II) of type IV (FH-IV), gerapporteerd.

FH-III is het gevolg van heterozygote missense mutaties in het gen KCNJ5 (11q24), dat codeert voor G-proteïne-geactiveerd inwaarts rectificerend kaliumkanaal GIRK-4. Deze mutaties resulteren in verlies van selectiviteit van kanalen, membraandepolarisatie van cellen van zona glomerulosa van bijnierschors, opening van spanningsafhankelijke calciumkanalen, en activatie van de calcium-signaalweg die biosynthese van aldosteron uitlokt. Er is een correlatie tussen genotype en fenotype, waarbij het milde fenotype wordt waargenomen bij patiënten met de p.G151E en p.Y152C mutaties.

Analyses van bloed en urine tonen zeer ernstige hypokaliëmie, verhoogde gehaltes van aldosteron die niet onderdrukt kunnen worden met dexamethason, verlaagde activiteit van renine in plasma, abnormale aldosteron/renine-verhouding, en verhoogde gehaltes van de hybride steroïden 18-oxocortisol en 18-hydroxycortisol. De diagnose wordt bevestigd door genetisch testen.

De ernstige vorm van FH-III presenteert zich met ernstige en therapieresistente hypertensie en zeer ernstige hypokaliëmie. Bij mildere vormen lijkt de klinische presentatie op die van de andere familiale vormen van hyperaldosteronisme (FH-II, FH-IV).

Transmissie gebeurt autosomaal dominant. Erfelijkheidsadvies dient aangeboden te worden aan getroffen individuen om hen te informeren over het risico van 50% op transmissie van de pathogene variant bij elke zwangerschap.

FH-III reageert niet op behandeling met glucocorticoïden. Ernstige gevallen vereisen bilaterale adrenalectomie om bloeddruk en hypokaliëmie te normaliseren, terwijl milde gevallen worden behandeld met medische therapie bestaande uit antagonisten van mineralocorticoïdreceptor en/of andere antihypertensiva indien nodig.

In ernstige gevallen behandeld met bilaterale adrenalectomie is levenslange therapie met suppletie van glucocorticoïd en mineralocorticoïd vereist. In milde gevallen is de prognose goed, mits medische behandeling.