De portaalsite voor zeldzame ziekten en weesgeneesmiddelen

De prevalentie van DMD ligt tussen 1/3.500-1/9.300 mannelijke geboortes. De prevalentie van BMD varieert van 1/16.700 tot 1/18.500 mannelijke geboortes. De prevalentie van symptomatische vrouwelijke dragers is niet gekend.

Dystrofinopathieën presenteren zich met een spectrum van verschillende gradaties van ernst, waarbij BMD zich aan het mildste eind en DMD zich aan het meest ernstige eind bevindt, met daartussen een intermediair fenotype. Aan het mildste eind van het spectrum zijn inspanningsgeïnduceerde spierkrampen en myoglobinurie mogelijk de enige kenmerken, terwijl aan het ernstige eind volledig verlies van spierfunctie, cardiomyopathie en respiratoir falen kunnen optreden. DMD presenteert zich in de vroege kindertijd, en er is een achterstand bij het behalen van motorische mijlpalen. Betrokkenheid van hersenen leidt tot cognitieve functiestoornis (bij ongeveer een derde van de patiënten) en/of pervasieve gedragsstoornissen zoals ADHD (aandachtstekortstoornis met hyperactiviteit), autisme, angst en obsessief-compulsieve stoornis. Spierhypertrofie is duidelijk merkbaar, vooral in kuitspieren. Progressie verloopt snel, zodat tegen de leeftijd van 5 jaar er waarschijnlijk sprake is van waggelende gang en positief teken van Gowers. Jongens die niet worden behandeld kunnen niet meer stappen tegen de leeftijd van 13 jaar (gemiddelde leeftijd van 9,5 jaar). Na verlies van zelfstandig loopvermogen ontwikkelen zich scoliose, respiratoir falen en cardiomyopathie. BMD vertoont een breed spectrum van klinische ernst, met aanvang van symptomen vanaf de vroege kindertijd tot zelfs het zesde levensdecennium. Dragers van DMD en BMD bij wie de ziekte zich manifesteert, kunnen variabele gradaties van cardiomyopathie en spierzwakte vertonen. X-gebonden gedilateerde cardiomyopathie (XLDCM), die kan veroorzaakt worden door mutaties in het gen voor dystrofine, presenteert zich met zeer ernstige, snel progressieve gedilateerde cardiomyopathie.

Dystrofinopathieën zijn allelische aandoeningen veroorzaakt door deleties, duplicaties en mutaties in gen DMD, gesitueerd op het X-chromosoom (Xp21.2). Genetische varianten van DMD vertonen een leesraamverschuiving, terwijl BMD-varianten geen leesraamverschuiving vertonen.

De klinische diagnose kan met verschillende methodes bevestigd worden. Creatinekinasegehaltes (CK) zijn sterk verhoogd Moleculaire genetische analyse met MLPA ('multiplex ligation dependent probe amplification') toont een deletie in 60% van de gevallen; sequentiebepaling van het volledige gen is nodig om kleine deleties, duplicaties en nonsens mutaties te identificeren. Spierbiopsie wordt uitgevoerd voor analyse van dystrofine, dat afwezig is bij DMD en gereduceerd bij BMD.

Differentiële diagnoses zijn onder meer LGMD en, bij volwassenen, andere spieraandoeningen die zich presenteren met verhoogd gehalte van CK.

Prenatale diagnose vereist de meest precieze moleculaire diagnose die mogelijk is bij het indexgeval.

Het overervingspatroon is X-gebonden recessief. Erfelijkheidsadvies wordt aangeraden voor getroffen families, en screening van vrouwelijke dragers in de familie is belangrijk.

Er bestaat geen gekende remedie voor deze groep van dystrofinopathieën. In geval van DMD zal behandeling met corticosteroïden de motorische functie stabiliseren, alsook verlies van zelfstandig loopvermogen en respiratoir falen met meerdere jaren vertragen. Fysiotherapie en steunzolen vertragen de aanvang van gewrichtscontracturen. Behandeling van respiratoir falen met niet-invasieve beademing verlengt de levensverwachting. Regelmatige controle van hart vanaf de diagnose met vroege behandeling met remmers van ACE (angiotensine converterend enzym) en bètablokkers stabiliseren cardiomyopathie. Voor XLDCM is harttransplantatie de behandeling bij uitstek.

De levensverwachting is gereduceerd door betrokkenheid van hart en ademhalingsstelsel, maar kan substantieel verbeteren mits regelmatige monitoring en proactief beheer.