Zoek een zeldzame ziekte
Andere zoekoptie(s)
Ernstige gecombineerde immuundeficiëntie als gevolg van adenosinedeaminasedeficiëntie
Definitie ziekte
Ernstige gecombineerde immuundeficiëntie (SCID; zie deze term) als gevolg van adenosinedeaminasedeficiëntie (ADA) is een vorm van SCID gekenmerkt door ernstige lymfopenie en zeer lage immunoglobulineniveaus van alle isotypes, die ernstige en terugkerende opportunistische infecties veroorzaken.
ORPHA:277
Samenvatting
Epidemiologie
SCID door ADA-deficiëntie vertegenwoordigt 10-15% van alle gevallen van SCID. De jaarlijkse incidentie wordt geschat op 1/200.000 tot 1/1.000.000 levende geboorten. Zowel meisjes als jongens worden getroffen.
Klinische beschrijving
SCID door ADA-deficiëntie heeft een variabel klinisch beeld. De meest voorkomende vorm presenteert zich in de zuigelingentijd met ernstige en terugkerende opportunistische infecties (waaronder infecties van de luchtwegen en candidiase) en slecht gedijen en resulteert gewoonlijk in vroege dood. Tien tot 15% van de patiënten tonen een uitgesteld klinisch begin op de leeftijd van 6-24 maanden, en een kleiner percentage heeft een partiële vorm van ADA-deficiëntie met latere aanvang tussen de leeftijd van 4 jaar en de volwassenheid. Beide types vertonen minder ernstige infecties en een geleidelijke immunologische achteruitgang. Patiënten kunnen ook symptomen buiten het immuunsysteem om vertonen (waaronder neurologische gebreken, gedragsstoornissen, perceptieve doofheid, en skelet- en leverafwijkingen) als gevolg van de systemische aard van de ADA-expressie.
Etiologie
SCID door ADA-deficiëntie wordt veroorzaakt door mutaties in het ADA gen (20q13.11). De extra-immuunsysteem manifestaties worden veroorzaakt door toxische niveaus van purinemetabolieten als gevolg van een tekort aan ADA.
Diagnostische methodes
De diagnose is gebaseerd op bewijs van lage of niet-detecteerbare ADA-activiteit in erytrocyten in combinatie met bewijzen van een duidelijke daling van het aantal T-, B- en NK-cellen in vergelijking met leeftijdgematchte gezonde controlepersonen. De diagnose kan worden bevestigd door het aantonen van een verhoogde dATP-spiegel en verminderde S-adenosylhomocysteïne-hydrolaseactiviteit (SAHH) in rode bloedcellen en verhoogde hoeveelheden deoxyadenosine in urine.
Differentiële diagnose
Differentiële diagnose omvat alle vormen van SCID.
Antenatale diagnose
De prenatale diagnose kan worden uitgevoerd via mutatieanalyse of meting van de enzymactiviteit in trofoblast-of amniocytculturen.
Beheersing en behandeling
Behandeling is gebaseerd op allogene hematopoëtische stamceltransplantatie (HSCT), enzymvervangingstherapie met gepegyleerd adenosinedeaminase-enzym of gentherapie door infusie van CD34+-beenmergcellen die getransfecteerd zijn met een vector die ADA bevat.
Prognose
De prognose is afhankelijk van de ernst van de aandoening. Zonder behandeling eindigt SCID door ADA-deficiëntie die zich in de zuigelingentijd presenteert meestal in een vroege dood. De overlevingscijfers na allogene hematopoëtische stamceltransplantatie of gentherapie zijn hoog.
Gedetailleerde informatie
Artikel voor het grote publiek
Artikel voor experts
- Samenvatting
- Polski (2012, pdf)
- Clinical genetics review
- English (2017)
Aanvullende informatie