Zoek een zeldzame ziekte
Andere zoekoptie(s)
Arteriële tortuositeitsyndroom
Definitie ziekte
Een zeldzame, autosomaal recessieve aandoening van bindweefsel, gekarakteriseerd door tortuositeit en elongatie van grote en middelgrote arteriën en een aanleg voor vorming van aneurysmata, vasculaire dissectie, en stenose van arteria pulmonalis.
ORPHA:3342
Classification level: AandoeningSamenvatting
Epidemiologie
Tot op heden werden ongeveer 100 patiënten beschreven in de literatuur. De verhouding tussen vrouwen en mannen bedraagt 1:1.
Klinische beschrijving
De klinische manifestaties variëren afhankelijk van de arteriën die zijn aangetast. Aanvang vindt meestal plaats in de zuigelingentijd of vroege kindertijd. De cardiovasculaire anomalieën kunnen leiden tot hypertensie van rechterventrikel, acute respiratoire symptomen, ventrikelhypertrofie en hartfalen. Patiënten zijn vatbaar voor vorming van aneurysmata, dissectie en ischemische voorvallen. Andere typische manifestaties zijn onder meer faciale dysmorfie (met variabele kenmerken waaronder een lang aangezicht, hypertelorisme, schuin naar beneden hellende ooglidspleten, snavelvormige neus, doorgezakte wangen, hoog verhemelte, en micrognathie), zachte en hyperelastische huid, cutis laxa, hernia's (liesbreuk, middenrifbreuk, of hiatusbreuk), skeletanomalieën, gewrichtshypermobiliteit, congenitale contracturen, keratoconus en gegeneraliseerde hypotonie.
Etiologie
De ziekte wordt veroorzaakt door mutaties met functieverlies in het gen SLC2A10 (20q13.12), dat codeert voor de glucose/dehydroascorbinezuur-transporter 10 (GLUT10). Tot op heden werden ongeveer 35 pathogene varianten van SLC2A10 in ongeveer 80 families gerapporteerd. De precieze rol van GLUT10 in de pathogenese van de aandoening dient nog volledig te worden opgehelderd. Eerder werd aangetoond dat deficiëntie van GLUT10 de canonieke signaalweg van transformerende groeifactor bèta (TGF-bèta) verstoort, de niet-canonieke signalering van alfavbèta3 integrine-TGF-bèta receptor II activeert, en leidt tot desorganisatie van verschillende proteïnen van de extracellulaire matrix (i.e. collageen, elastine, fibronectine, decorine) die essentieel zijn voor de structurele integriteit van verschillende bindweefsels waaronder die in de wand van bloedvaten. Bovendien, aangezien GLUT10 fungeert als een intracellulaire transporter van dehydroascorbinezuur, kan het tekort aan ascorbaat leiden tot verstoring van verbindingen tussen collageen en elastine in endoplasmatisch reticulum, van redoxhomeostase in mitochondriën, en van globale en genspecifieke methylatie/hydroxymethylatie, wat de epigenetische regulatie in de nucleus beïnvloedt.
Diagnostische methodes
Diagnose vereist verder onderzoek met echocardiografie (ECG), angiografie, en magnetische resonantie angiografie (MRA) en/of CT-scan. Histologie toont verstoring van elastische vezels van de middelste laag van de slagaderwand. Detectie van mutaties in het gen SLC2A10 kan de klinische diagnose bevestigen, en laat toe de patiënten te voorzien van aangepast erfelijkheidsadvies en prognostische informatie.
Differentiële diagnose
De differentiële diagnose dient syndroom van Loeys-Dietz, syndromen van Ehlers-Danlos (vooral vasculair-achtige klassiek syndroom van Ehlers-Danlos), syndroom van Marfan, occipitale hoorn-syndroom, en autosomaal recessieve cutis laxa (vooral EFEMP2-, FBLN5-, en LTBP4-gerelateerde cutis laxa) te omvatten.
Antenatale diagnose
Prenatale diagnose kan vermoed worden op basis van echocardiografie en echografie, en kan bevestigd worden aan de hand van prenatale moleculaire diagnose uitgevoerd op chorionvilli of amniocyten. Zwangerschap vereist intensief toezicht op zowel moeder als foetus, bevalling met keizersnede, en multidisciplinaire postnatale zorg.
Genetisch advies
Het overervingspatroon is autosomaal recessief. Het risico om de ziekte over te erven bedraagt 25% wanneer beide ouders niet-getroffen dragers zijn.
Beheer en behandeling
Alle patiënten vereisen regelmatige opvolging (periodieke ECG, en MRA en/of CT) en kunnen baat hebben bij chirurgische interventies (vervanging van aortawortel bij aneurysma van aorta en reconstructie van longslagader).
Prognose
De prognose kan ernstig zijn en de eerste levensjaren, doorgaans voor de leeftijd van 5 jaar, kunnen cruciaal zijn voor potentieel levensbedreigende voorvallen. De voornaamste oorzaken van vroegtijdig overlijden zijn respiratoire insufficiëntie door stenose van longslagader, en hartfalen door hypertensie en hypertrofie van rechterventrikel, myocarditis, of orgaanfalen door ischemische gebeurtenissen.
Gedetailleerde informatie
Artikel voor experts
- Samenvatting
- Hebrew (2021, pdf)
- Guidance voor genetische testen
- English (2015)
- Clinical genetics review
- English (2020)
Aanvullende informatie