De portaalsite voor zeldzame ziekten en weesgeneesmiddelen

Tot op heden werden 56 gevallen gerapporteerd, en de prevalentie werd geschat op 1/1.000.000-1/1.200.000.

Aceruloplasminemie presenteert zich in de volwassenheid met neurologische symptomen, waaronder ataxie, onvrijwillige bewegingen (blefarospasme, grimas, dystonie van gelaat en hals, tremor, en chorea), parkinsonisme, depressie, en cognitieve disfunctie, vergezeld van retinadegeneratie, diabetes mellitus, en ijzerrefractaire anemie.

Aceruloplasminemie wordt veroorzaakt door volledige afwezigheid van de ferroxidase-activiteit van ceruloplasmine als gevolg van homozygote mutatie in het gen voor ceruloplasmine (CP) (3q23-q24).

Diagnose is gebaseerd op afwezigheid van ceruloplasmine in serum en een bepaalde combinatie van lage koperconcentratie in serum, lage ijzerconcentratie in serum, hoge concentratie van ferritine in serum, en ijzerstapeling in lever. De diagnose wordt sterk ondersteund door kenmerkende bevindingen van MRI, zijnde abnormaal lage intensiteiten die accumulatie van ijzer weerspiegelen in hersenen (striatum, thalamus, nucleus dentatus) en lever op zowel T1- als T2-gewogen beelden. Genetisch testen kan de diagnose bevestigen.

Differentiële diagnoses zijn onder meer andere vormen van later optredende, traag progressieve NBIA, waaronder atypische pantothenaatkinase-geassocieerde neurodegeneratie (PKAN) en neuroferritinopathie, hereditaire hemochromatose, ziekte van Wilson, ziekte van Huntington, dentatorubro-pallidoluysische atrofie (DRPLA), juveniele ziekte van Parkinson, vormen van hereditaire spinocerebellaire ataxie, en effecten of toxiciteit van medicatie.

Prenataal testen bij risicovolle zwangerschap kan beschikbaar zijn via laboratoria die prenataal testen op maat aanbieden, indien de causale mutaties van de ziekte reeds werden geïdentificeerd bij een getroffen familielid.

Aceruloplasminemie wordt op een autosomaal recessieve manier overgeërfd.

Behandeling is gebaseerd op intraveneuze en orale ijzerchelatoren (deferipron of deferasirox), die werden geassocieerd met verbetering van diabetes en neurologische symptomen. Gecombineerd IV desferrioxamine en vers bevroren humaan plasma (FFP) is doeltreffend om de hoeveelheid ijzer in lever te verlagen. Antioxidanten zoals vitamine E en orale toediening van zink voorkomen mogelijk beschadiging van weefsel.

Prognose omvat mogelijk hartfalen als gevolg van cardiale ijzerstapeling. Tot op heden zijn vijf patiënten met aceruloplasminemie gekend die stierven aan hartfalen, waarschijnlijk ten gevolge van cardiale ijzerstapeling tijdens hun zestiger jaren. In afwezigheid van hartfalen en mits goede behandeling van diabetes is de prognose goed.