De portaalsite voor zeldzame ziekten en weesgeneesmiddelen

Tot op heden werden net iets meer dan 120 gevallen van syndroom van Aicardi-Goutières gerapporteerd in de literatuur.

De meerderheid van de getroffen zuigelingen wordt geboren na een voldragen zwangerschap en met normale groeiparameters. De ziekte vangt aan binnen de eerste dagen of maanden na de geboorte, met ernstige, subacute encefalopathie (voedingsproblemen, prikkelbaarheid, en psychomotorische regressie of achterstand) geassocieerd met epilepsie (53% van de gevallen), perniones van extremiteiten (winterhanden/wintertenen) (43% van de gevallen), en episodes van aseptische febriele ziekte (40% van de gevallen). Symptomen evolueren gedurende meerdere maanden(met ontwikkeling van microcefalie en piramidale verschijnselen) vooraleer het ziekteverloop stabiliseert. Er werden echter ook minder ernstige vormen beschreven, met aanvang na de leeftijd van één jaar en behoud van taalvaardigheden en cognitieve functie, en normale hoofdomtrek. Het fenotype toont inter- en intrafamiliale variatie.

In 2006 werden causale mutaties geïdentificeerd in vier genen, zijnde TREX1, dat codeert voor een 3'-5'-exonuclease, en RNASEH2A, RNASEH2B en RNASEH2C, die coderen voor subeenheden van RNase H2-endonuclease-complex. Mutaties in TREX1 (25% van de gevallen), RNASEH2C (14% van de gevallen) en RNASEH2A (4% van de gevallen) resulteren in een ernstig fenotype, terwijl mutaties in RNASEH2B (41% van de gevallen) doorgaans leiden tot een milder fenotype. In de overige gevallen werden geen mutaties in één van deze genen aangetroffen.

Calcificatie (van basale ganglia en witte stof), cystische leukodystrofie (vooral frontotemporaal) en corticale-subcorticale atrofie zijn de hoofdkenmerken voor diagnose, vaak geassocieerd met atrofie van corpus callosum, hersenstam en cerebellum. Verhoogde gehaltes van IFN-alfa en lymfocytose van CSV zijn frequente maar geen constante bevindingen (respectievelijk 90% en 75% van de gevallen) in het initiële stadium van de ziekte, maar hebben de neiging te normaliseren of verdwijnen binnen enkele jaren. De diagnose wordt bevestigd door detectie van een mutatie in één van de vier causale genen van de ziekte.

De voornaamste differentiële diagnoses zijn congenitale TORCH-infecties (toxoplasma, rubella, CMV, HSV1 en HSV2).

Prenatale diagnose is mogelijk door middel van moleculaire analyse van vruchtwater of trofoblasten.

Transmissie is autosomaal recessief, maar er werden ook zeldzame gevallen van autosomaal dominante overerving gerapporteerd.

Behandeling is symptomatisch (behandeling van voedingsproblemen, psychomotorische achterstand, en, indien aanwezig, epilepsie).

Ongeveer 80% van de patiënten die zich presenteren met de ernstige vorm sterft voor de leeftijd van 10 jaar, maar bij mildere vormen werd overleving tot na het eerste levensdecennium gerapporteerd.