De portaalsite voor zeldzame ziekten en weesgeneesmiddelen

SLOS komt het vaakst voor in Centraal- en Noord-Europa, met een geschatte incidentie van ongeveer 1/20.000 tot 1/40.000 geboortes.

De ziekte is aanwezig bij de geboorte, maar milde vormen worden mogelijk pas gedetecteerd in de latere kindertijd of volwassenheid. Patiënten presenteren zich met groeiretardatie en intellectuele achterstand. Gedragsproblemen zijn onder meer meerdere autistische kenmerken, hyperactiviteit, zelfverwonding en slaapstoornissen. Mogelijke structurele hersenanomalieën zijn onder meer hypoplasie of afwezigheid van corpus callosum, en holoprosencefalie. Microcefalie (80% van de gevallen), bitemporale vernauwing, ptosis, brede neusbrug, korte neuswortel, anteversie van neusgaten (90% van de gevallen), kleine kin, en micrognathie zijn veel voorkomende craniofaciale kenmerken. Soms worden cataract, strabisme en nystagmus waargenomen. Overige klinische kenmerken zijn onder meer gespleten verhemelte of gespleten uvula (1/3 van de patiënten), lichtgevoeligheid, rhizomelie en postaxiale polydactylie van handen of voeten, syndactylie van tweede en derde teen (95% van de gevallen), en korte en proximaal geplaatste duimen. Genitale anomalieën (kleine penis, hypospadie, ambigue geslachtsorganen) komen vaak voor bij mannen (70% van de gevallen). Cardiovasculaire anomalieën (atrium- en ventrikelseptumdefecten, persisterende ductus arteriosus, atrioventriculair kanaal) kunnen aanwezig zijn. Gastro-intestinale anomalieën waaronder niet goed eten, gastro-oesofageale reflux, pylorusstenose, malrotatie, en aganglionose van colon komen vaak voor.

SLOS is te wijten aan een aangeboren defect van synthese van cholesterol, en wordt veroorzaakt door mutaties in het gen DHCR7 (11q13.4) die leiden tot deficiëntie van het enzym 3 bèta-hydroxysterol-delta 7-reductase, dat 7-dehydrocholesterol (7DHC) omzet naar cholesterol.

Diagnose is gebaseerd op detectie van verhoogde 7DHC-gehaltes in plasma of weefsels. Mutatieanalyse bevestigt de diagnose. Beeldvormingsstudies (CT, MRI, echocardiogram) kunnen uitgevoerd worden om malformaties te detecteren.

Differentiële diagnoses zijn onder meer lathosterolose, desmosterolose, syndroom van Dubowitz, syndroom van Cornelia de Lange, oculo-digito-oesofageaal-duodenaal syndroom, syndroom van Noonan, syndroom van Pallister-Hall, trisomie 13 en trisomie 18, en pseudotrisomie 13.

Prenatale diagnose kan vermoed worden op basis van foetale echografie, en dient bevestigd te worden door analyse van vruchtwater of stalen van chorionvilli, meting van de hoeveelheid 7DHC, en mutatieanalyse indien DHCR7-mutaties reeds werden geïdentificeerd bij de familie.

Transmissie gebeurt autosomaal recessief.

Ziektebeheer is symptomatisch, en de meeste patiënten worden behandeld met suppletie van cholesterol in hun dieet. Momenteel zijn studies aan de gang die gecombineerde behandeling bestaande uit suppletie van cholesterol en een remmer van HMG-CoA-reductase (simvastatine) onderzoeken. Chirurgie wordt voorgesteld in geval van secundaire problemen ten gevolge van malformaties.

De prognose hangt af van de ernst van de ziekte en van de geassocieerde malformaties. Hartziekte en hersenmalformaties kunnen letaal zijn. Sommige individuen overleven tot in de volwassenheid. Mild getroffen individuen kunnen mogelijk leven en werken in een woongroep.