De portaalsite voor zeldzame ziekten en weesgeneesmiddelen

De prevalentie van ziekte van von Willebrand (VWD) in de algemene populatie wordt geschat tussen 0,6 en 1,3% (alle vormen inbegrepen), afhankelijk van de studie, maar de prevalentie van symptomatische VWD die specifieke behandeling vereist, bedraagt ongeveer 1/10.000. Type 3 VWD is veel zeldzamer (1/1.000.000).

De aanvangsleeftijd varieert, en vroegere aanvang is geassocieerd met ernstigere deficiëntie van VWF. De ziekte manifesteert zich als abnormale bloeding met variabele gradaties van ernst die ofwel spontaan ofwel in associatie met een invasieve procedure optreedt. De coagulatiedefecten worden doorgaans gekenmerkt door mucocutane hemorragie (epistaxis, menorragie, bloeding uit kleine wonden etc.), maar hematomen en hemartrose kunnen bij ernstigere vormen voorkomen.

VWD wordt veroorzaakt door mutaties in het gen VWF (12p13.3), dat codeert voor multimeer VWF-proteïne. Het VWF-proteïne is gelokaliseerd in trombocyten, endotheel en plasma, en speelt een essentiële rol in zowel de interactie van bloedplaatjes met een beschadigde bloedvatwand als transport en stabilisatie van factor VIII (FVIII).

Diagnose is gebaseerd op laboratoriumonderzoek, met onder meer functionele en immunologische metingen van VWF- en FVIII-gehaltes. Bepaling van het type van VWD vereist andere specifieke testen zoals studies van de verdeling van VWF-multimeren.

Metingen van VWF-gehaltes (antigeen en functies) laten doorgaans toe VWD te onderscheiden van hemofilie A. Deze testen laten echter geen onderscheid toe van type 2N VWD, waarvoor specifiekere testen vereist zijn. Onderscheid tussen verworven syndroom van von Willebrand (AVWS), dat optreedt in associatie met een andere onderliggende pathologie, en hereditaire VWD is problematischer. Het feit dat individuen met bloedgroep O in de algemene populatie ook matig lagere VWF-gehaltes kunnen hebben, dient ook in overweging genomen te worden als differentiële diagnose.

Bij risicovolle zwangerschappen kan de identificatie van onderliggende VWF-mutaties gebruikt worden voor prenatale diagnose van type 3 VWD.

VWD wordt het vaakst op autosomaal dominante manier overgedragen, maar bij type 3 VWD en bij sommige subtypes van type 2 gebeurt overerving autosomaal recessief. Erfelijkheidsadvies dient voorgesteld te worden om patiënten te informeren over de ernst van de ziekte en de geassocieerde risico's, en om screening toe te laten voor detectie van andere getroffen familieleden. Voor koppels die risico lopen een kind te krijgen met type 3 ziekte wordt erfelijkheidsadvies best besproken in een gespecialiseerd multidisciplinair centrum.

Het ziektebeheer hangt af van het type VWD. Desmopressine is doorgaans een effectieve preventieve of curatieve behandeling voor abnormale bloeding bij type 1 VWD. Bij patiënten met type 2 ziekte is de respons op desmopressine variabel, en substitutietherapie met gezuiverde humane VWF is vaak vereist. Desmopressine vormt geen effectieve behandeling voor patiënten met type 3 ziekte, dus deze individuen vereisen substitutietherapie met gezuiverde humane VWF geassocieerd, op zijn minst bij de eerste injectie, met FVIII.

Patiënten die worden behandeld in een gespecialiseerd centrum voor hemostase hebben een goede prognose, zelfs diegenen die lijden aan de meest ernstige vormen van de ziekte.