Wyszukaj chorobÄ™ rzadkÄ…
Inne opcje wyszukiwania
Zespół Ushera
Definicja choroby
Zespół Ushera (Usher syndrome – US) charakteryzuje się połączeniem głuchoty czuciowo-nerwowej (najczęściej wrodzonej) z barwnikowym zwyrodnieniem siatkówki i postępującą utratą wzroku.
ORPHA:886
Classification level: Zaburzenie- Synonim(y):
- USH
- Zwyrodnienie barwnikowe siatkówki - głuchota
- Rozpowszechnienie: 1-9 / 100 000
- Dziedzictwo: Autosomalny recesywny
- Wiek początku: Okres noworodkowy, Okres niemowlęcy, Dzieciństwo
- ICD-10: H35.5
- ICD-11: LD2H.4
- OMIM: 276900 276901 276902 276904 500004 601067 602083 602097 605472 606943 611383 612632 614504 614869 614990
- UMLS: C0271097
- MeSH: D052245
- GARD: 7843
- MedDRA: 10063396
Podsumowanie
Bardziej aktualny opis tej choroby jest dostępny w języku angielskim
Epidemiologia
Częstość występowania szacowana jest na 1/30 000. US jest najczęstszą przyczyną dziedzicznego połączenia głuchota-ślepota
Obraz kliniczny
Początek choroby najczęściej ma miejsce w dzieciństwie. Zidentyfikowano trzy jednostki kliniczne: typ 1 (około 40% przypadków), w którym utrata słuchu jest wrodzona, głęboka niepostępująca oraz najczęściej związana z arefleksją przedsionkową prowadzącą do opóźnienia nabywania zdolności (opóźnienie zdolności kontroli główki oraz samodzielnego siadania i chodzenia); typ 2 (około 60% przypadków), w którym utrata słuchu jest prelingwalna, umiarkowana/ciężka, postępująca wolno i nie jest związana z zaburzeniami przedsionkowymi; typ 3 (< 3% przypadków, ale występuje częściej w populacji fińskiej oraz Żydów aszkenazyjskich), w którym utrata słuchu postępuje szybko, jest często diagnozowany w pierwszej dekadzie życia i w połowie przypadków powiązany z zaburzeniami przedsionkowymi). Zwyrodnienie barwnikowe siatkówki jest z reguły diagnozowane po głuchocie, na początku objawia się zaburzeniami
widzenia przy słabym natężeniu światła, po którym następuje stopniowa utrata wzroku prowadząca do całkowitej ślepoty w czasie kilku dekad.
Etiologia
W zespole Ushera typu 1 dotychczas zidentyfikowano mutacje pięciu genów (MYO7A, USH1C, CDH23, PCDH15, USH1G) i jedno locus (USH1E). W zespole Ushera typu 2 wskazano mutacje trzech genów (USH2A, GPR98 and DFNB31) i jedno potencjalne locus (15q). W zespole Ushera typu 3 zidentyfikowano mutacje tylko jednego genu (CLRN1). Odnotowano przypadki dziedziczenia dwugenowego.
Metody diagnostyczne
Rozpoznanie kliniczne stawia się na podstawie obecności obustronnej czuciowo-nerwowej utraty słuchu (symetryczna, wrodzona i głęboka w typie 1, oraz umiarkowana do ciężkiej z dominującą utratą słuchu w zakresie wysokich częstotliwości w typie 2) powiązanej ze zwyrodnieniem barwnikowym siatkówki (złogi barwnika widoczne w fundoskopii oraz płaski lub rozmyty zapis elektroretinogramu). Po wstępnej analizie powiązań możliwe jest molekularne badanie genetyczne genu-kandydata metodą sekwencjonowania genomu.
Rozpoznanie różnico
W rozpoznaniu różnicowym należy uwzględnić zespoły wzrokowo-słuchowe związane z mutacjami mitochondrialnego DNA (MIDD, zespół Kearnsa i Sayre’a) oraz dużo rzadziej chorobę Refsuma i umiarkowane formy zespołu Alströma (sprawdź te terminy).
Diagnostyka prenatalna
Przeprowadzenie badania prenatalnego jest możliwe jeżeli w rodzinie zidentyfikowano mutację będącą przyczyną choroby.
Poradnictwo genetyczne
Dziedziczenie jest autosomalne recesywne. W trakcie wizyty w poradni genetycznej pacjenci powinni zostać poinformowani, że mutacje heterozygotyczne USH2A występują relatywnie często w populacji ogólnej.
Postępowanie i leczenie
Wymagana jest opieka wielospecjalistycznego zespołu z doświadczeniem w postępowaniu z pacjentem jednocześnie niewidzącym i niesłyszącym (otolaryngologa, okulisty, terapeuty mowy, psychologa, specjalisty od pomocy słuchowych, programy wspomagające rozwój psycho-ruchowy, program nauczania dostosowany dla osób niewidzących i niesłyszących). Typowe pomoce słuchowe mogą być wskazane dla pacjentów z umiarkowaną do ciężkiej utratą słuchu. Implanty ślimakowe, jednostronne lub obustronne, są obecnie często stosowane u pacjentów z głęboką, wrodzoną utratą słuchu. Zarówno implanty ślimakowe, jak i aparaty słuchowe dają dobre efekty jeżeli są zastosowane wcześnie. W przypadku retinopatii wskazane jest stosowanie soczewek ze specjalnymi filtrami. Najnowsze badania ukierunkowane są na terapię genową, neuroprotekcję i sztuczne systemy wizyjne.
Rokowanie
Rokowanie zależy głównie od postępowania utraty wzroku: w prawie wszystkich przypadkach do utraty wzroku dochodzi pomiędzy 50 a 70 rokiem życia.
Opis tej choroby jest dostępny w języku Deutsch (2009) Italiano (2009) Português (2009) English (2020) Español (2020) Français (2020) Nederlands (2020) Greek (2009, pdf) Polski (2009, pdf) Russian (2020, pdf)
Dokładna informacja
Ogół społeczeństwa
- Artykuł dla ogółu społeczeństwa
- Français (2012, pdf) - Orphanet
- Español (2016) - GuíaSalud
- Svenska (2021) - Socialstyrelsen
Wytyczne
- Przewodnik praktyki klinicznej
- Español (2017, pdf) - Ministerio de Sanidad
Badania genetyczne
- Wytyczne dla badań genetycznych
- English (2011) - Eur J Hum Genet
- Français (2015, pdf) - ANPGM


Dodatkowy informacja